Doku Mühendisliğinde Kitozanın Kullanım Alanları

Abstract

ÖZET Doku mühendisliği günümüzde ve gelecekte tıbbın en önemli tedavi strate jisini oluşturacaktır. Günümüzde rejeneratif tıpta süregelen araştırmaların çoğu doku mühendisliğinde biyomateryallerle oluşturulan destek ve yapı malzemesinin (scaffold) geliştirilmesi üzerinedir. Bir biyomateryal olan ki tozanın doğal bir polimer olması, gözenkli bir yapıya sahip oluşu, kimyasal modifikasyonlara uygunluğu, jel formunda kullanılabilirlik özelliği, biyou yumlu olması ve metabolitlerinin toksik olmaması; doku mühendisliğinde ilgi odağı olmuştur. Kitin ve kitozan türevi bileşiklerin, biyomateryal ola rak çok çeşitli alanlarda kullanıldığı bilinmektedir. Kitozan türevlerinin hüc re uyumlu oluşu ve lizozimler tarafından yıkılabilmesi bu alanda kullanımı nı oldukça arttırmaktadır. Yapılan çalışmalarda kitozanın in vitro kültür or tamlarında dokuların büyüme hızı ve doku tabakalanması üzerine olumlu bir etkisi olduğu gösterilmiştir. Kitozanın, dokuların matriks içeriğinde bu lunan glikozaminoglikanlara benzerliği nedeniyle bağ dokusu tamirinde ve organogeneziste oldukça uygun bir biyomateryal olduğu belirtilmektedir. In vivo çalışmalarda da kitozanın deri fibroblastlarında sayısal bir artışa ne den olduğu gösterilmiştir. Kitozanın membran formu değişik doku kültür lerinde hücre tutunması ve hücreye penetrasyonu üzerine olumlu bir etki ye sahiptir. Kitozanın doku mühendisliğindeki önemli derecedeki mitojenik aktivitesinin yüksek oranda deasetile olabilmesine bağlanmaktadır. Orga nik bir biyomateryal olan kitozanın güncelliğini önemli derecede koruması kuvvetli ölçüde şartlara gore değiştirilebilen formuna dayanmaktadır.